اخلاقی
خودباوری یا اعتماد به نفس یکی از شرایط روحی است که شخص در آن بخاطر تجربههای قبلی، به تواناییها و استعدادهای خود در موفقیت انجام کارها بطور موفقیتآمیز اعتماد و باور دارد. خصوصیت دارا بودن اعتمادِ به خویشتن نقش حیاتی در توسعه و پیشرفت و موفقیتهای یک فرد ایفا میکند.[۱] پژوهشگران دریافتند که برخلاف آنچه تصور میشود، اعتماد به نفس کودکان تا سن پنج سالگی به طور کامل شکل میگیرد. محققان آمریکایی میگویند کودکان زمانی که پنج ساله میشوند، از احساس اعتماد به نفسی برخوردار هستند که به لحاظ تکامل با بزرگسالان قابل مقایسه است. تاکنون گمان میرفت که کودکان تا پیش از رسیدن به سنی که به دبستان بروند، کم سن و سال هستند و نمیتوانند احساس منفی و یا مثبت نسبت به خود داشته باشند.[۲]
رابطهٔ والدین سختگیر و اعتماد به نفس اشخاص
براساس اعلام روانشناسان، روشهای سختگیرانه والدین منجر به کاهش اعتماد به نفس در فرزندانشان میشود چرا که این امر باعث عدم قدرت تصمیم گیری فرد و در شرایط گوناگون او را به چالش میکشد.[۳]
اعتماد به نفس عامل اکتسابی است که از بدو تولد پایههای آن در ذهن هر یک از انسانها گذاشته و با مرور زمان این امر گستردهتر و عمیقتر میشود. متأسفانه در بسیاری از خانوادههای سنتی چون مهمترین مسئله برای والدین حرفشنوی و تسلیم بله بودن فرزندان میباشد، اغلب با ایجاد محدودیتهای غیر ضروری و مشکل آفرین، مانع رشد اعتماد به نفس در کودکانشان شده که همین امر در بزرگسالی باعث عدم خودباوری و اتکای به نفس در ایشان میشود.
تکنیکهای ساده برای افزایش اعتماد به نفس
با اعتماد رفتار کنید: سرتان را بالا نگه دارید، قوز نکنید و صاف بنشینید، کمی شانههایتان را عقب ببرید تا کمرتان صاف باشد و مستقیم به مخاطبتان نگاه کنید.
لباس مناسب بپوشید: زمانی که ظاهر مناسبی دارید احساس بهتری نیز خواهید داشت. اگر لباس و وسایلی انتخاب کنید که مناسب شما باشند، مطابق با شغل و سبک زندگیتان باشند و باعث شوند احساس خوبی داشته باشد، ناخوداگاه اعتماد بهنفستان افزایش مییابد.
با قاطعیت صحبت کنید: سخنرانان بزرگ با اطمینان و قاطعیت و با لحنی ثابت و ریتمیک حرف میزنند.
مثبتاندیش باشید: انرژی مثبت منجر به شکلگیری نتایج مثبت میشود، پس نیمهی پر لیوان را ببینید و ذهنتان را بر فعل توانستن متمرکز کنید.
فعالیت کنید: بیتحرکی و انجام ندادن هیچ کاری، ترس و شک را افزایش میدهد و در مقابل فعالیت اعتماد و شجاعت را بیشتر میکند.
آماده باشید: آمادگی مانع عملکرد ضعیف میشود؛ آمادگی بیشتر باعث میشود نسبت به قابلیتها و تواناییهای خود اعتماد و اطمینان بیشتری داشته باشید.[۴]